Rare Bali Anak Bali Belog Ngiring Ngajegang Bali dengan berbahasa Bali sane becik, senang ring Tembang Bali tur sekancan sastra lan Budaya Bali sane sampun kaloktah ring jagate mangda sumingkin jangkep tur paripurna #Bahasabali #AjegBudayaBali #RareBali

Breaking

Kamis, 18 April 2019

Cecangkriman Sesawangan Wewangsalan Bebladbadan

Cecangkriman
Buku Wija Kasawur

Sesawangan
Pedasang punggelan ring sor !
  1. "Nang tingalin Luh ento duur abinge kupu-kupune liang mecanda saling maiberan ambat ja liang kenehne "
  2. "Anak sedeng kadaut nepukin bintang mecanda di langite"

Kupu-kupu wiadin bintang kaanggen Sesawangan marep ring daa-teruna (sane sedeng muponin kaliangan). Para Pengawi Kasusastraan Bali Anyar, bebas ngawi Sesawangan  anggennya ngalengutang kekawianne. 
"Nanging ring Kasusastraan Bali Purwa, Sesawangan punika sekadi intaran, marupa klise potrekan upami "Alisne tebel sekadi don intaran, susune nyangkih waluya nyuh gadinge kembar" 



Sesawangan punika maciri antuk kruna ; kadi, alah, buka, tanpendah kadi, miwah waluya.

Conto Sesawangan 
Gobane layu kadi tunjung  ............. mayang
Jrijine luir pusuh ............bakung
Kenehne engsek buka katangkeb ........belangit
Yen suba ajak ngomong pragat pesautne buka ............
Munyinne ngucikcak buka becicane ..........ujanan
Muane burik buka tain  ..............sampine ujanan
Suarane Jero Suli jangih kadi sunarine ........ampehang angin
Kulitne gading nyalang buka emase ........sinangle
Demitne alat botor ......... encak
Rupane ayu tan pendah kadi deling  ........didindinge
Nyonyone nyangkih putih gading buka ..... nyuh gading kembar
Tayungane buka .............
Kejangat kejengit buka ......... bojog suluhin
Galakne kadi cicing .......... kepelek
Bok ne selem denges dan bina kadi  ........ embotan blayan
Kemikane manis luir  ........ ngemu madu
Bangkiangne rengkiang, tan bina kadi .......nyekel gonda layu
Kenehne dekdek lidek buka ............ gedahe pantigan

Wewangsalan 
Wewangsalan inggih punika rerasmen basa sane kawangun antuk kalih lengkara. Lengkara kapertama mawasta giing, punika wantah lelawatan lengkara, lengkara kaping kalih sane mawasta daging. Paiketan lengkara giing ring lengkara daging kaiket antuk kanti suara.

Conto Wewangsalan
Dija kacang ditu komak (giing ; sampiran)
Dija pejang ditu jemak (daging ; isi)

Jekjek padang pesu lindung (giing )
Betek basang pesu kidung (daging)

Ada uga da sampi, artine ........... ada lega ada tampi
Tain belek tain belenget ........... suba jelek mara inget
Suba bawang buin tambusin .......... suba tawang buin tandruhin
Ngalih sampi galang bulan ............ ngalih bati ilang kemulan
Mamula jae mamula cekuh ............ ane ngelahang gaene malingkuh
Sumagane gadang-gadang ............ pisagane megadang
Tiing ampel bukune liu ............. jegeg ngotel kutune liu
Meli bulung di penatih ............ gobane pelung buka katih
Asep menyan maja gau ........... nakep lengar aji kau
Ada tengeh masui kaput ............. ada keneh mamunyi takut
Bangbang dadua ken ceburin ............ bajang dadua ken anggurin
Cekcek poleng poleng tumisi bengil ..........Desek ngereng gisi nengil
Delem Sangut Merdah Tualen ............ medem bangun ngamah dogen
Gamongan kladi jae ............... Omongan dadi gae
Gedenan padange teken gondene ....gedenan tandatange teken gobane
Idup kedele mati kacang ...............Idup jele mati sayang
Tain bebek tain blenget...... suba jelek mara inget

Bebladbadan
Bebladbadan inggih punika rerasmen basa sane kanggen ri kala magegonjakan, Bebladbadan punika kewangun antuk tigang bagian luire : a. Bantang, b. arti sujati, c. arti paribasa.

conto Bebladbadan
Makunyit di alas (batang), temu (arti sujati), katemu (arti paribasa)
Majempong bebek (batang), jambul (arti sujati), ngambul (arti paribasa)
Maceleng lua (batang), bangkung (arti sujati), bengkung (arti paribasa)

Madasar nasi .... entip ..........ngintip
Ngatak wayah ......dongkang ........nongklang
Mawayang gadang ..........kresna ......... tresna
Maberuk tanah ........carat ..........nyaratang
Matalin radio ....... antena ......... ngantene
Masok gedenan .........bodag ..........ngodag-ngodag
Maatin jaka .............
Mabawang putihin ........suna ........pisuna
Mawayang gadang ........ kresna ........tresna
Mapipis selem satakan ........tukel ........nukelan
Malindung pangkung..........
Makamben disunduk ..... engsel ..... maseselan
Makunyit dialas ......temu.........matemu

Cecangkriman

Cecangkriman inggih punika cecimpedan sane mawangun tembang. Lumbrahnyane nganggen tembang Pucung. Cecangkriman puniki katembang ri kala ngempu anak alit (rare) mangda anake alit prasida sirep aris.

conto Cecangkriman 
Kaki pucung, Awak bunter mretungtung, Basangne anginan, Sing paek ya maninjakin, uber kepung, i kaki incang-incangan ....... Penebag : Bal/Bola 
Kaki pucung, Matapa di gua watu, Masusuk duin pandan, Tangane mangaba sepit, Yening metu, I Pucung nyuun blongkangan ........... Penebag : Yuyu / Udang
Ya i pucung, Ring luurnie wenten gunung, Ring sornia wintang, Tlaga toyannya luih, Ring soripun, Wenten geni ngarab-ngarab ........... Penebag : Anak Nyakan 
Berag landung, Ngelah panak cenik liu, Memene slelegang, Panakne jekjek enjekin, Menek tuun, Memene gelut gisiang ............. ayo apaa ????   ....Jan

Matur suksma Rare Angon Nak Bali Belog 
 

Tidak ada komentar:

Posting Komentar

Buku Tamu

Cari Blog Ini

Pengikut

Blog Archive