Rare Bali Anak Bali Belog Ngiring Ngajegang Bali dengan berbahasa Bali sane becik, senang ring Tembang Bali tur sekancan sastra lan Budaya Bali sane sampun kaloktah ring jagate mangda sumingkin jangkep tur paripurna #Bahasabali #AjegBudayaBali #RareBali

Breaking

Senin, 14 Juni 2010

Satua Mebasa Bali : Pan bagia Teken Pan Bonggan

Pan Bonggan Pan Bagia

Rahina mangkin Rare Angon Nak Bali Belog jagi ngaturang Satua Mebasa Bali sane pinih Anyar. Di Banjar Carik, desa Gunung Sari ada anak sugih madan Pan Bonggan. Ia mapisaga ngajak anak lacur madan Pan Bagia. Pan Bonggan tusing pesan bisa menyama braya. Tusing taen masilihang barang-barangnyane.


 Apabuin makidihang lakar nulungin anak tiwas wiadin anak kasengsaran dong suba joh. Dikuda kenkene pesu jailne, tur nyadcad timpal duweg pesan. Apa buin tekening anak tuara. Buina ia stata iri, gedeg ningalin anak mapanganggo bungah. Dadine tusing ada anake makekasihan ngajak Pan Bonggan.

Nanging mabinaan pesan teken Pan Bagia. Ia bisa pesan matilesang awak, sawireh tau tekening awak tiwas tusing ngelah apa. 

Satua Mebasa Bali lanturang titiang. Buina ia polos, tur demen malajahang awak. Mamunyi sada alus, tingkahe setata kasor. Ia anteng tur demen mapitulung tekening anak len. Ia bisa pesan manyama braya, bisa ngulanin keneh timpal. Ento kranane liu anake demen teken ia. Tur ia liua ngelah timpal miwah nyama braya.

Sadina-dina gaginan Pan Bagiane ngalih saang ka tengah alase. Keto masi ngalih jukut muah umbi-umbian. Man lebihan bedik purupanga baas ka peken anggona ngidupang kaluwarganyane. Cutetne idupne asambekan.

Sedek dina anu nuju Kajeng Kliwon, luas Pan Bagia ka tengah alase ngalih saang lan jukut-jukutan. Sedeng kelangen ia mikpik jukut disisin pangkunge saget ada sabda nrawang uli baduur. Kene sabdane ento : "Ih ! Pan Bagia ngalih apa ditu ? Dingehang sabdane manirane". Pan Bagia lantas matur; sambilanga ngetor baan jejehne.

"Ratu Betara ! tiang deriki ngrereh saang miwah jangan. Sawireh katunan tiange kadi mangkin, yan tan sapunika tiang ngabetang dewek tan urungan titiang padem tan paneda". Satua Mebasa Bali lanturang titiang.

"Nah !yang Pan Bagia enyak ngidepang pangandikan manirane pedas cai bakal bagia. Nah ditu di bongkol kayune gede totonan ada guci matekep, jemak ento aba mulih !. Teked jumah dadi suba ungkab".




"Inggih Ratu Betara, titiang ngiring panganikan ratu Betara. Ditu lantas Pan Bagia ngencolang nyorjor ka beten kayune tur nyemak gucine lantas abane mulih, suba teked jumahne gucine ento lantas ento ungkaba. Beh, makesiab ia ngatonang isin gucine ento, bek misi pipis slaka. Ditu lantas ia sekeluarga demen pesan.

Satua Mebasa Bali lanturang titiang. Diastu ia maan emas muah pipis slaka liu, nanging ia tetep plapan nganggo kasugihanne ento. Tusing ja anggona maseneng-senengdogen, nanging sisan anggona ngidupang kaluwarganne, ada masih anggona kamulan madagang. Uli dugase ento lantas idup Pan Bagiane, saja bagia. Makleo-kelo kanti suba ia ngelah, nuutin anake buka jani.

Sawireh keto kehanan Pan Bagiane, Pan Bonggan lantas matakon tekening Pan Bagia unduke ngelah buka keto. Ditu lantas Pan Bagia ngorahang teken Pan Bonggan undukne ada sabda uli baduur di langite, ngonkon nyemak guci di batan kayune gede. Ditengah gucine ento liu misi pipis slaka. Mara keto satuane Pan Tiwas jeg ngencolang Pan Bonggan mulihne nyemak bajunne ane buuk-buuk tur ane uek. Prajani ia nyaru-nyaru dadi anak tiwas, nuutang saparisolah Pan Bagiane. Disubane keto, buin maninne ngedas lamah, kema ua ka tengah alase ngalih saang. Disubane keto jeg ada sabda nrawang dingeha uli ba duwur. Satua Mebasa Bali lanturang titiang.

"Ih ! Pan Bonggan kema jani beneng kaja, ditu beten kayune gede ada guci, jemak ento aba mulih".

Mara keto dingeha teken Pan Bonggan, kendel pesan kenehne, lantas jeg majalan ia beneng kaja di tengah alase. Sawireh alase kalangkung bet, ditu lantas ia paling, tusing tepukina tongos gucine ento. Baan kaliwat jejehne lantas ia ngangsehang malaib panti-kaplug. Tan pasangkan maglebug ia ulung di abinge, engsut di tengah ketkete. Ditu ia mara inget tekening deweke suba babak belur. Makucah-kucah pesu getih, nganti suba semengan mara ia nepukin lelubukan nuju ka sisin alase.


Satua Mebasa Bali lanturang titiang. Ento lantas tuuta mulih. Pajalanne suba srandang-srendeng buka anak punyah. Ditu ia ngeling tan duga baane naanang sakit. Teken jumahne lantas ngojog ka tengah metenne pules tur nandang sakit.

Makelo tusing bani pesu, baan lek teken unduke buka ketoSatua Mebasa Bali lanturang titiang. Diastu ia ngengkebang untukne buka keto, sakewala masih liu krama banjare nawang undukne. Buka sinonggane, tusing dadi baan nekepin andus. Sinah anake nawang unduke buka keto.
Dadi Pan Bonggan salawasne kaucap, jatma demit jail teken anak tiwas, anak sengsara. Keto ketuturan anak mabudi loba.

Pan Bagia Teken Pan Bonggan olih Sabda Sastra Bali, Denpasar. 2009

Tidak ada komentar:

Posting Komentar

Buku Tamu

Cari Blog Ini

Pengikut

Blog Archive