Rare Bali Anak Bali Belog Ngiring Ngajegang Bali dengan berbahasa Bali sane becik, senang ring Tembang Bali tur sekancan sastra lan Budaya Bali sane sampun kaloktah ring jagate mangda sumingkin jangkep tur paripurna #Bahasabali #AjegBudayaBali #RareBali

Breaking

Rabu, 24 Agustus 2016

Satua Mebasa Bali : Bhatara Kala Ngaruruh Tetadahan

Pengrupukan Nyepi Tahun Caka
Ogoh-Ogoh Bali di Serang Banten
Bhatara Kala Ngaruruh Tetadahan. Kaceritayang wenten pandita maparab Bhagawan Bhrgu, malinggih ring Pesaraman Bhrgu Asrama. Ida medue putra kalih diri lanang istri. Sane lanang maparab Sang Bharata, sane istri maparab Diah Adnyawati.

Ida Sang Bhatara Kala sedek Ida sungsut kebekang ring kayun, eling ring raga lacur, wireh medal ring kalaning rahina Saniscara Kliwon Wuku Wayang,minab nenten wangde Ida pacang katadah olih Bhatara Kala, reh wenten panugrahan Bhatara Ciwa pecak, "Yan ada anak embas utawi lekad di Ukun Wayange, wenang Bhatara Kala nadah. "Irika raris Sang Bharata kaparisudha olih ajin Ida, Bhagawan Bhrgu. Sangkaning kaparisuda punika Ida mapesengan Sang Sudha. Yadiastun sampun kaparisuda, taler nenten nyidayang Ida Bhatara Nilakantha, tan urungan Ida katadah olih Ida Bhatara Kala.




Kaceritayang sane mangkin, Ida Sang Hyang Kala rawuh ngungsi genah Sang Bharata, "Yadiastun sampun kaparisudha olih Peranda Agung, tan pariwangde katadah den ngong Bhatara Kala apan durung anglukat anyapuh leger ".

Gelisang carita Sang Sudha kauber olih Ida Bhatara Kala, ngalor, wetan, kidul, kulon, kaja, kelod, kangin, kauh Ida malaib setata tutu urina olih Ida Bhatara Kala. Risedek wenten anak wusan mayadnya, ada luhu madugdug ditu Sang Sudha mengkeb, nepak ring ron ikang kayu mengkeb ring beten don kayune. Irika raris Ida Bhatara Kala kebingungan tur ngandika , "Kija lakune Sang Sudha mengkeb, mara pesan ia dini klimpang-klimpeng."

Bhatara Kala amilet Sang Sudha, ngebitin luhu-luhu. "Beh ditu Sang Sudha mengkeb tur buin ia melaib." Duka tur brangti Ida Bhatara Kala, kepastu anake sane munduhin luhu, apang sing sida karya. Ento awinan uli jani yang munduhang luhu patut kenyutin.

Rikanjekan Sang Sudha melaib, ring margi kapanggih raris wang angwangun karya atiwa-tiwa, ada anak Ngaben : Irika mengkeb ring tugelan tiyinge. Keaksi olih Bhatara Kala tukang wadahe ngerancang wadah tur kodina.

Sang Sudha mengkeb di song tiyinge. Sane mangkin kacaritayang Ida Bhatara Kala ngambil tugelan tiyinge ane pagelilik, teka ditu Sang Sudha mengkeb, mara dakepa, makadadua bolong tiyinge. Maan galah melaib Sang Sudha malih. Beh, keliwat duka Ida Bhatara Kala tur mastu tukange apang bingung, sangkalae uli jani tukange tusing dadi numanang tiying mabolong maka duang aneh. Yan ada tiying mabolong maka duang aneh, apang encake. Yan sing keto apang enu bukune aneh.

Gelisang satua surup Ida Sang Hyang Surya, wengine rauh, sedeng becik wenten Mangku Dalang sedek ngewayang. Irika raris Sang Sudha mengkeb, macelep ke bumbung gendere, kegiat Ida Bhatara Kala amrih Sang Sudha. Dalang munggah, suar kagantung tur kaenyitin miwah gendere ketabuhang, gending pangendang Surya, Dalang nabdabang linggihnya mangda becik, tur matuturang abah suar, kelir miwah gedongnya. Puput becik, tur sampun syaga sampakaran wayangring arep Dalange.

Mara menek Dalange deseke olih Ida Bhatara Kala takonina. "Ah, ah Mangku Dalang, daki kita wani angrigit, siapa kita paweh nugraha ?  Weruh kita ring Dharma Pewayangan ? Yan tan kita weruh, katadah kita mangke "

"Wih Jero Dalang, kenken dadi Jerone bani ngewayang, enyen Jerone ngemang panugran. Uning Jerone ring Dharma Pawayangan, yan sing Jerone nawang, jani Jerone katadah olih Ida Bhatara Kala."

Raris Ki Mangku Dalang nimbal matur saha nyembah panganjali Om Swastiastu. " Singgih Ratu Bhatara Kala, awinan tityang purun ngewayang, sangkaning panugran Ida Bhatara Iswara, semaliha titiang uning ring daging Dharma Pawayangan punika. " Bhatara Kala nakenin malih, "Wih Jero Dalang indayang pidartayang sapakakas Jerone makejang, apa ento ?" Mangku Dalang matur malih ,"Suar titiange rumawak Ida Bhatara Surya, mawinan galang. Gadebong maawak titi utawi tanah. Kelir maawak embang. Katengkong utawi tutuan anggen titiang meme bapa sane ngardi titiang."

"Ah, ah, paman Mangku Dalang, dadi nganggo gender patpat? Ngudiang sing dadua, dadi patpat, apa ento ? " Risampune malih wenten renteh petaken Ida Bhatara Kala, raris nyawis minakadi Ki Mangku Dalang. " Ratu Bhatara Kala, gender titiange patpat punika nyaman titiange poka patpat, inggih punika Anggapati, Merajapati, Banaspati, lan Banaspati Raja."

"Ah, Paman Mangku, sajeroning Dalang Uttama, tan tulus anadah Jerone." Duaning sampun telas pedartan Dharma Pawayangane raris wusan Bhatara Kala ngulgul Ki Mangku Dalang. Mewali raris Ida Bhatara Kala mulat ngrereh Sang Sudha malih. Risampune puput Dalange ngawayang, raris Sang Sudha melaib malih, kemaon terus kauber olih Ida Bhatara Kala. Sang Sudha angepeking gesing matub di tengah tiyinge ane samah, " Kenkenang ngalih amone samahne lan empet punyan tiyinge.

Kacritayang sane mangkin Sang Prabhu Arjuna Sahasra Bahu madeg jagat Mayaspati. Dia Adnyawati lan Sang Sudha pacang tangkil ring Ida Sang Prabhu. Digelis Sang Sudha lan Diah Adnyawati rauh ring Puri lan parek saha matur banban halus, "Inggih Ratu Sang Prabhu, titiang Diah Adnyawati, belin titiange Sang Sadhu pernah kaputra olih Ida Bhagawan Bhrgu."

Sang Arjuna Sahasra Bahu mataken , "Uduh Dewa Sang Jegeg, mai pahekan apa mawinan Idewa kadi pranagata rawuh mariki, napi wenten karya, napi jagi rereh? Durus nikayang !"
Diah Adnyawati matur, "Ratu Sang Prabhu mawinan titiang nagkil nunas tulung ring I Ratu, mangda I Ratu sueca ring titiang, Ratu Sang Prabhu, puniki wenten titiang madue nyama maadan Sang Bharata, ipun lekad ring rahina Saniscara Kliwon Wuku Wayang, nanging sampun kaparisudha antuk titiang madue aji, Ida Bhagawan Bhrgu, taler kauber olih Ida Bhatara Kala, mangkin ipun Sang Bharata deriki ring jajahan druen palungguh Cokor I Ratu, mangkeb ring tengah tiyinge atub. Pinunas titiang mangda Cokor I Ratu sueca tur ledang nyedayang Ida Bhatara Kala, mangda wangda madue nyama katadah olih Ida. Samalihe, yen sampun seda Ida Bhatara Kala, titiang pinaka panebusan Ipun, ambil titiyang anggen rabi."

Ri Wawu samangkana ling Diah Adnyawati,irika suka Sang Arjuna Sahasra Bahu, apti amejahaken Sang Hyang Kala. "Kadi asapunika atur Diah Adnyawati, irika ledang pekayunan Sang Arjuna Sahasra Bahu nabdabang pacang mayuda, ngasorang lan ngematiang Sang Hyang Kala."

Gelisang cerita, Sang Hyang Kala sareng Sang Arjuna Sahasra Bahu sampun mesiat, siate rame pisan, bah Sang Hyang Kala ketanahe muncrah rahnyane kepititis bahongnya antuk panah Sang Arjuna.

Risampun padem Sang Hyang Kala, mengandika Ida Sang Arjuna Sahasra Bahu, "Ah...ah kita Kala, pejah kita, mangke ring wayabya ungguhana, wus kita angrabeda." Bhatara Kala, jani tiang nyupat ngematiang I Dewa maang Dewa linggih, kaja kauh linggih Dewane, suud Dewa ngerabeda." . Kaambil saking Pupulan Satua Bali olih I Ketut Kerinana, Mpd. (RANBB)


Cari Blog Ini

Pengikut

Blog Archive