Rare Bali Anak Bali Belog Ngiring Ngajegang Bali dengan berbahasa Bali sane becik, senang ring Tembang Bali tur sekancan sastra lan Budaya Bali sane sampun kaloktah ring jagate mangda sumingkin jangkep tur paripurna #Bahasabali #AjegBudayaBali #RareBali

Breaking

Sabtu, 06 Juli 2013

Upacara Manusa Yadnya : Ketipat Bantal

Upacara Ketipat Bantal Mejauman
Ketipat Bantal
Ketipat Bantal 
Pamargi ngelaksanayang upakara ngawa Ketipat Bantal piniki wenten metegep-tegep nganutin Desa dresta utawi desa mawacara. Wenten nganggehang sima, wantah rikala pacang ngambil anake istri, maduluran antuk muwat ketipat bantal saga cedan sakaluir ipun. Wenten malih sane ngamargiang "Ketipat Bantal" puniki sesampune sang kalih lanang istri natab Bahyakala utawi pakala-kalaan muwah Widhiwidana, raris galahe nyoreang makta tipat bantal ka umah anake istri. Janten sami maduluran antuk bebawosan, sampun igum pada sumanggem weh wineh galah kan huwus pinilih mantuka ring sinalih tunggil kaluwarga sang lanang las istri.
Manawi wenten taler kapiambeng, jantos upakara ngawa Ketipat Bantal kabawos ring ajeng tan sida mamargi yadiastu sang kalih (sang dampati-panganten) sampun puput Awiwaha sapatuta meh - meh sampun madruwe putra.


Inggih, yadiastu upacara lan upakara ketipat bantal puniki kimon pangerenteb kramaning Awiwaha nutugang paileh, nangin sang meraga purusa saha kaluargan ipun ngutsahayang pisan pamargine ngawa Ketipat Bantal ri antuk sinengguh ngardinin manah sukerta santa mwah tusti sejroning angen. Punika janten sampun maweh galah ngadungang rasa pada ngaturang aksama amntuka ring warga pradana lawan purusa. Inggih, ngaba jaja, ngaba Ketipat Bantal taler kabawos Mejauman. Yadiastu sewos aran nanging daging sasuduknyane pateh.

Mejauman wit saking "jaum" inggih punika , jarum. Ipun marupa serana kangkat anggen nyait ngatepang wastra kalih mangda dados asiki. Janten kadulurin antuk benang. Punika marupa kias gambaran, antuk sang kalih lanang istri pinaka benang lan jarum sane presida pacang ngatepang kula warga kalih pradana lawan purusa.
Pangaptine taler pateh pacang ngardinin sukerta santa lamakane sang kalih nemu karahajengan kapungkur wekas sekadi gambaran ring ajeng mantuka ring " I jaum kalawan I benang " setata ipun " Tut Wuri Handayani " Tan wenten jaum marupa lengkong, setata ipun leser, asapunika taler benang setata "beneng" ngulati sukertaning alaki - rabhi lan sukertaning kaluwarga. Teges ipun sang kalih mangda satya (jujur) "Leser lan Beneng" sekadi kahananing jarum miwah benang punika.

Munggwing Ketipat Bantal sinurat ajeng wyakti merupa kusumaning upakara puniki. Inggih metegep-tegep rupang sesanganan, jaja-jaja nyarengin ketipat bantal puniki saha canang, pejati, daksina pacang katur ka sunia. Ketipat Bantal merupa kias (simbul) patemoning purusa pradana utawi lanang istri. Ketipat punika ciri sang pradana utawi istri minakadi "Bhaga", Bantal punika ciri sang maraga purusa utawi lanang minakadi "Phalus". Tatujone pisan mantuka ring upakara "ngaba tipat bantal" utawi majauman punika wantah "mapamit" utawi matur uning harepe ring sekala mwah ka sunia.


Ring sekala, ring sang meraga pradana mapamit ring sang guru rupaka, inggih reraman ipun, beli - adi, misan, mindon, taler ring pisaga- pisagan ipun lanang istri mwah pawongan sani lian-lianan. Mantuka ring palemahan, papamite harepe ring natah palekadan, bebanjaran, Desa mwah lian-lianan ri antuk ipun pacang ninggal natah, banjar muwah desa nyugjug nuju genah lakinyane.


Mantuka ring niskala utawi ka sunia sang kalih lanang - istri nyugjug nuju ka Sanggah utawi Pamerajan, upakara sapatuta antuk sang Sadaka, sesampune natab bebanten 'Oton" utawi  "dapetan" magenah di bale sekadi katah mamargi sajeroning sima adat desane soang-soang.
Atur uning utawi pepamite ring Sanggah Pamerajan  mantuka ring Ida Betara Kawitan kalih Betara-Betari saha semeton patpat sami sampun kakuwu antuk Ida dewa Hyang Guru, ngaturang indik kesahe ninggal natah palemahan, pawongan saha Parahyangan. Ngawit mangkin sang istri nyaluk pasidekaran lakinyane, nglepas tetegenan natah paumah saha kaliliraning guru rupaka. Inggih indike punika kawastanin megat wirang, ri antuk sang istri pacang ngawerdiang preti sentana ring kalawarga lakinyane.

Pamuput upakara punika ketiba ring sang dampati makakalih rawuh ring ajeng nangkilin para pengelingsir, soang-soang ngicenin tutur petitis kramaning anak masomahan. Inggih mategep-tegep daging turur petitis punika tan pacang katur iriki.

Kaambil saking Dresta Sima Agama olih I Gusti Agung Oka, 1994. Kasurat ring blog rare-angon olih Rare Angon Nak Bali Belog. Matur Suksma.

1 komentar:

Buku Tamu

Cari Blog Ini

Pengikut

Blog Archive